Η ορθοδοντική ανηλίκων χωρίζεται στην:

Προληπτική ορθοδοντική, που ασκείται κατασταλτικά είτε για να προλάβει την εκδήλωση μελλοντικής ορθοδοντικής ανωμαλίας στο μόνιμα δόντια είτε για να μειώσει την έκταση, την ένταση και το χρόνο αποκατάστασης του αναπόφευκτου ορθοδοντικού προβλήματος του μόνιμου οδοντικού φραγμού.

Εφαρμόζεται συνήθως από την ηλικία των 6 έως 12 ετών, ηλικία που στη πλειοψηφία των παιδιών έχει ολοκληρωθεί ο μόνιμος οδοντικός φραγμός. Ενδείκνυται σε περιπτώσεις θηλασμού του δακτύλου ή πιπίλας πέραν του 4ου έτους (με αποτέλεσμα τη δημιουργία χασμοδοντίας), σε περιπτώσεις πρόωρης απώλειας και τερηδονισμών νεογιλών δοντιών (όπου παρατηρείται απώλεια χώρου για την ορθή ανατολή των αντίστοιχων μονίμων) κ.ά. Η απώλεια χώρου έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία συνωστισμών και ίσως να αποτελεί ένδειξη για εξαγωγές μονίμων δοντιών. Τέλος, η προληπτική ορθοδοντική ενδείκνυται σε σταυροειδείς συγκλείσεις (όπου τα πάνω δόντια δεν "αγκαλιάζουν" τα κάτω αλλά συμβαίνει το αντίστροφο), οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν μέχρι και την ομαλή αύξηση των οστών των γνάθων.

Η προληπτική ορθοδοντική πραγματοποιείται με κινητά ή ακίνητα ορθοδοντικά μηχανήματα, με εκλεκτικό τροχισμό, με ασκήσεις, με κατασταλτικές εξαγωγές κ.ά., ανάλογα με το σχέδιο θεραπείας, το οποίο επιλέγεται κατόπιν κλινικής και ακτινογραφικής αξιολόγησης του περιστατικού.

Τα πλεονεκτήματα της προληπτικής ορθοδοντικής είναι ότι μας απαλλάσσει από την εγκατάσταση προβλημάτων σύγκλεισης, τα οποία προκειμένου να αποκατασταθούν σε μεγαλύτερη ηλικία απαιτούν πολυπλοκότερη αντιμετώπιση, πιθανές εξαγωγές μονίμων δοντιών, περισσότερο χρόνο, σε ηλικίες που η ύπαρξη ορθοδοντικών μηχανισμών είναι περισσότερο ενοχλητική.

Ορθοδοντική αποκατάστασης της εκδηλωμένης ορθοδοντικής ανωμαλίας (επανορθωτική ορθοδοντική), κατά την οποία τοποθετούνται συνδυασμοί κατάλληλων ορθοδοντικών μηχανισμών σύμφωνα με το εκάστοτε σχέδιο θεραπείας, ώστε ο ολοκληρωμένος μόνιμος φραγμός (συνήθως στην ηλικία των 11-13 χρόνων) να αποκτήσει την ιδανική διάταξη των οδοντικών τόξων.

Πώς πραγματοποιείται ?

Με Κινητούς ορθοδοντικούς μηχανισμούς

Οι κινητοί μηχανισμοί διακρίνονται σε εξωστοματικούς (headgear, face mask-Delaire, παλαιότερα οι επιγναθίδες) και σε ενδοστοματικούς (υπερώιες πλάκες, λειτουργικά μηχανήματα, διαφανείς νάρθηκες...). Φοριούνται ανάλογα με τις ενδείξεις είτε όλο το 24/ωρο είτε κάποιες ώρες του 24/ωρου. Αφαιρούνται για να καθαριστούν και να τηρήσει ο ασθενής τη στοματική του υγιεινή.

Με Ακίνητους ορθοδοντικούς μηχανισμούς

Οι ακίνητοι μηχανισμοί είναι τα αγκύλια (brackets ή κοινώς "σιδεράκια"). Τα αγκύλια αυτά είναι υποδοχές (μεταλλικές, πορσελάνινες ή πολυκαρβοξυλικές) τις οποίες ο ορθοδοντικός κολλάει με σύνθετη ρητίνη στην επιφάνεια των δοντιών. Στη συνέχεια, εφαρμόζει μεταλλικά διαδοχικά τόξα επάνω στα αγκύλια, για να επιτύχει τις επιθυμητές μετακινήσεις. Η πρόσδεση των συρμάτινων τόξων στα αγκύλια γίνεται με μεταλλικές ή πλαστικές (ως επί το πλείστον), διαφανείς ή πολύχρωμες (40 αποχρώσεις) προσδέσεις.

Οι ακίνητοι μηχανισμοί αυτοί μπορεί να είναι είτε προστομιακοί και να φαίνονται, είτε γλωσσικοί -στην εσωτερική επιφάνεια των δοντιών- και να μην φαίνονται. Υπάρχουν, επίσης, και οι ακίνητοι μηχανισμοί στην εσωτερική επιφάνεια των δοντιών για διατήρηση χώρου, όπως τα γλωσσικά και υπερώια τόξα (Nance Gusgarian), μηχανήματα ταχείας διεύρυνσης της υπερώας, καθώς επίσης και γλωσσικοί και υπερώιοι μηχανισμοί, οι οποίοι χρησιμοποιούνται κατά περίοδο της συγκράτησης του ορθοδοντικού αποτελέσματος .

Ένα πολύ ωραίο βιντεάκι που αφορά την ορθοδοντική σε παιδιά !